Zajęcia w LO nr 1                                                                                  Zajęcia w  LO nr 12

W grudniu 2012 roku projekt objął pilotażowo 7 wrocławskich liceów.

1. Liceum Ogólnokształcące nr 1
2. Liceum Ogólnokształcące nr 4 im. Stefana Żeromskiego
3. Liceum Ogólnokształcące nr 5 im. gen. Jakuba Jasińskiego
4. Liceum Ogólnokształcące nr 9 im. Juliusza Słowackiego
5. Liceum Ogólnokształcące nr 12 im. Bolesława Chrobrego
6. Liceum Ogólnokształcące nr 13 im. Aleksandra Fredry
7. Liceum Ogólnokształcące nr 15 im. mjr. Piotra Wysockiego 

                             Zajęcia w LO nr 12                                                                               Zajęcia w  LO nr 1

O NAS

    Warsztaty zostały przygotowane przez interdyscyplinarną grupę ekspertów dysponujących koniecznym przygotowaniem teoretycznym, a także doświadczeniem wyniesionym z uczestnictwa w różnego rodzaju inicjatywach społeczno-edukacyjnych.

Bartłomiej Skowron - pomysłodawca i koordynator warsztatów logiczno-krytycznych, członek Akademii Młodych Uczonych i Artystów, Polskiego Towarzystwa Filozoficznego oraz The International Association for Ontology and its Applications,  doktor filozofii, licencjusz matematyki. Zajmuje się  matematycznym  modelowaniem struktur występujących w filozofii, w szczególności struktur występujących w ontologii i metafizyce. Interesuje się również antropologią filozoficzną i etyką. Autor prac naukowych, uczestnik konferencji krajowych i zagranicznych, animator wydarzeń filozoficznych. Ukończył 29 oraz 30 wrocławski maraton odpowiednio w roku 2011 oraz 2012.

Wiktor Figiel – magister filozofii (specjalność komunikacja społeczna) oraz AWF. Nauczyciel etyki w Gimnazjum i Liceum Sportowym "Gimbasket" we Wrocławiu. Współpracuje z inicjatywą Anima(cje) Filozofii przy Instytucie Filozofii UWr. oraz z Edukacją Filmową - projektem realizowanym przez Filmotekę Narodową i Stowarzyszenie Edukacyjno-Kulturalne Venae Artis. Autor publikowanych scenariuszy lekcyjnych z zakresu filozoficznej edukacji medialnej. Zainteresowania: filozofia i etyka w sporcie, historia i teoria filmu, muzyka elektroniczna, gry planszowe, pływanie.

Katarzyna Kuczyńska – obroniła doktorat z filozofii na podstawie pracy o roli edukacji filozoficznej we współczesnym świecie, nauczyciel etyki i filozofii na wszystkich poziomach edukacyjnych, inicjatorka i współkoordynatorka grupy Anima(cje) Filozofii przy Instytucie Filozofii UWr., realizującej w roku 2012/2013, w kilkunastu placówkach wrocławskich, projekt Wydziału Edukacji Jestem z Wrocławia, więc myślę. Metodyk przedmiotów filozoficznych w Centrum Edukacji Nauczycielskiej UWr. oraz Instytucie Filozofii UWr.  Pasjonatka kryminałów i pieszych wędrówek, ceni sobie kocie towarzystwo.

                           Zajęcia w LO nr 12                                                                                               Zajęcia w LO nr 12

Marcin Łazarz - doktor filozofii, magister matematyki, adiunkt w Katedrze Logiki i Metodologii Nauk UWr. Jego badania naukowe koncentrują się wokół zagadnień z logiki formalnej w szczególności semantyki rachunków zdaniowych, teorii krat i algebry. Interesuje się również teorią gier i jej zastosowaniami w naukach społecznych. Od kilku lat prowadzi wykłady na Wydziale Nauk Społecznych UWr. poświęcone tej dziedzinie.

Krzysztof Siemieńczuk - magister filozofii, doktorant w Katedrze Logiki i Metodologii Nauk UWr., student matematyki. Jego zainteresowania naukowe skupiają się wokół logiki matematycznej, teorii modeli, filozofii i podstaw matematyki. Posiada doświadczenie dydaktyczne obejmujące szereg seminariów z dziedziny logiki formalnej, teorii mnogości i teorii gier.

Roland Zarzycki - doktor matematyki oraz doktorant na wydziale Nauk Społecznych Uniwersytetu Wrocławskiego. Nauczyciel akademicki, tłumacz, autor prac naukowych, referent na konferencjach krajowych i zagranicznych, kierownik projektów badawczych. Współautor zwycięskiej aplikacji o tytuł Europejskiej Stolicy Kultury, obecnie pracujący przy projekcie Wrocław 2016. Lokalny ekspert w międzynarodowym projekcie Future City Jobs. Zaangażowany w tworzenie spółdzielni PANATO, inicjatywy Nie Nasz Dług i fundacji 2B Fair. Zainteresowany krytyczną analizą życia politycznego oraz praktycznymi interwencjami filozoficznymi w tej sferze. Publicysta, aktywista, wegetarianin.

Wojciech Ostrowski – doktor filozofii, kierownik Pracowni Dydaktyki Filozofii IF UWr, współtwórca projektu Anima(cje) Filozofii oraz innych przedsięwzięć edukacyjnych, autor prac i programów dotyczących nauczania filozofii. Miłośnik lasu i wody.

                        Zajęcia w  LO nr 13                                                                                         Zajęcia w  LO nr 1

O PRZYSZŁOŚCI PROJEKTU

       Zmierzając do związania ze strategią rozwoju miasta i regionu (por. Strategia. Wrocław w perspektywie 2020 plus – uchwała RM Wrocławia, nr LIV/3250/06) chcielibyśmy  w latach przyszłych doskonalić warsztaty i kształtować za ich pomocą kompetencje sprzyjające kreatywnemu uczestniczeniu we wspólnotach różnego typu. Sądzimy bowiem, że kształcenie logiczno-krytyczno-społeczne czy szerzej – filozoficzne i etyczne – uczy także rozumowań praktycznych, to znaczy takich, których wnioski przekładają się na określone działanie.

    Zamierzenia:

• zbadanie kompetencji logiczno - krytyczno - społecznych uczniów na Dolnym Śląsku;
• stworzenie podyplomowych form szkolenia nauczycieli;
• poszerzenie zakresu projektu i objęcie warsztatami większości szkół miasta;
• poszerzenie oferty o warsztaty specjalistyczne skierowane na umiejętność bezpiecznego, kreatywnego i krytycznego korzystania z komunikacji sieciowej;
• zwiększenie puli pomysłów i narzędzi metodycznych;
• opracowanie i opublikowanie pomocy dydaktycznych

                             Zajęcia w  LO nr 1                                                                                 Zajęcia w  LO nr 1

OPIS ZAJĘĆ

- Co sądzisz o najnowszej breżalinie?

    Powyższe pytanie lub podobne moglibyśmy przeczytać w reklamie prasowej i ulicznej, usłyszeć w reklamie radiowej i telewizyjnej. Owo pytanie mógłbyś zadać sam komuś innemu, podobnie jak my zadajemy je Tobie.

    Zapewne nie masz pojęcia co to breżalina, ale powyższe pytanie skłania do uznania, że (czymkolwiek jest) breżalina istnieje. Wiemy też, że owa breżalina ma co najmniej dwie „wersje” – starą i najnowszą.

    Owe wykryte w pytaniu elementy to presupozycje - sądy niewyrażone wprost w danej wypowiedzi, które muszą być prawdziwe, aby danej wypowiedzi można było przypisać wartość logiczną (prawdę albo fałsz).

Presupozycje są powszechnym elementem praktyk językowych,  stanowią konieczny warunek dla procesów komunikacji. Nierzadko wykorzystywane są celowo, zwłaszcza w komunikatach reklamowych. Mogą niezauważenie wpływać na odbiorcę – zasugerować mu istnienie różnych przedmiotów, twierdzeń, czy wartości konkretnych zachowań konsumenckich w obrębie danej kultury.

Podczas warsztatów uczniowie uczą się rozpoznawać presupozycje zawarte w

wypowiedziach języka potocznego i komunikatach reklamowych  oraz odpowiedzialnie wykorzystywać owo narzędzie w procesie tworzenia nowych komunikatów.

 Współzawodnictwo czy kooperacja? 

Jakie strategie działania okazują się bardziej zyskowne?

Więcej traci egoista czy altruista?

Czy prospołeczne działania opłacają się w aktywności biznesowej? W innej?

A może kategoria zysku za bardzo zmonopolizowało nasze myślenie – czy sukces ekonomiczny to cel ostateczny współczesnego człowieka?

Dyskusje o racjonalnych i aksjologicznych warunkach podejmowania decyzji pojawiły się na naszych warsztatach na bazie ćwiczeń z zakresu teorii gier.

    Uczniowie wcielili się w rolę kilku spółek wynajmujących niezależnie wspólne pastwisko. Optymalne możliwości pastwiska dotyczyły wypasy tylu sztuk bydła, ile było spółek. Jednak każda spółka mogła wprowadzić jedną lub dwie sztuki bydła. Każda kolejne sztuka, która przekraczała optymalne możliwości pastwiska, decydowała o obniżeniu wartości wszystkich sztuk. Na co zdecydują się inwestorzy? Czy niezależne spółki podejmą współpracę?

                         Zajęcia w LO nr 12                                                   Zajęcia w LO nr 12                             

Walczymy czy rozmawiamy?

    Dyskusje służą rozwiązywaniu problemów, zarówno teoretycznych, jak też praktycznych. Im więcej racji, im więcej punktów widzenia – tym rozwiązanie powinno być lepsze... o ile argumentacja jest poprawna.

Sztuka wymowy i argumentacji to retoryka.

Biegłość w skutecznej za wszelką cenę argumentacji to erystyka.

    Za pomocą chwytów erystycznych ich autor zmierza przede wszystkim do postawienia na swoim. Dokonuje tego zarówno kosztem poprawności logicznej wypowiedzi, jak też poszukiwania prawdziwych lub wspólnie uznanych rozwiązań.

W chwytach erystycznych o wiele ważniejsze od meritum sporu staje się:

• ·   zdyskredytowanie oponenta za pomocą argumentum ad personam „Ty i tobie podobni zdrajcy nie mają prawa wypowiadać się w kwestii bezpieczeństwa narodowego”

• · ośmieszenie przeciwnika przez dwuznaczne korzystanie z pojęć, np.  homonimicznych „Doprawdy mówienie na głos o cnocie żołnierza jest niedyskretne...” lub nacechowanych ujemnie/pozytywnie „Fanatyzm religijny Świadków Jehowy powstrzymuje ich od udziału nawet w niewinnych rozrywkach”

• ·   zyskanie aplauzu słuchaczy sporu – argumentum ad auditores -  poprzez odwołanie się do niezrozumiałych pojęć, pseudonaukowych dywagacji lub przywołanie nazwiska-autorytetu „Deontologiczna etyka Kanta jednoznacznie rozstrzyga kwestię legitymizacji małżeństw homoseksualnych”

Chwyty erystyczne to przemoc za pomocą języka.

    Prymitywny język walki, który zapomina o wspólnotowym charakterze komunikacji, dominuje w polskiej przestrzeni publicznej, jak też cechuje kulturę popularną.

    Na warsztatach zmierzaliśmy do rozpoznania tych destrukcyjnych mechanizmów odkrywając perswazyjność i ćwicząc sztukę demistyfikacji chwytów erystycznych na przykładach autentycznych materiałów prasowych i audiowizualnych. 

                    Zajęcia w LO nr 12                                                              Zajęcia w LO nr 12  

Meandry wnioskowania

    1) Wróżbita Jakub przewidział, że mieszkańców małej miejscowości X położonej nad Odrą na wiosnę dotknie kataklizm i nieszczęście. W zimie miały miejsce obfite opady śniegu, a na wiosnę nastąpiło gwałtowne ocieplenie, któremu towarzyszyły intensywne opady deszczu. W którym momencie można było się spodziewać  wielkich strat materialnych mieszkańców X? Na jakiej podstawie?

     2) 5, 7, 11, 13, 17, 19, 23.

Czy następna liczba w tym ciągu to... 29?

    3)  Zaobserwowano, że dzieci z bogatych rodzin statystycznie częściej dostają się na studia niż dzieci z rodzin biednych. Zaobserwowano, że osoby z wyższym wykształceniem statystycznie zarabiają lepiej niż osoby bez wyższego wykształcenia. Zaobserwowano, że niedożywione dzieci mają problemy z koncentracją i osiągają gorsze wyniki w szkole. Zaobserwowano statystyczny związek między IQ dzieci i IQ rodziców. Wniosek: inteligentni ludzie mają inteligentne dzieci.

     4)  W roku 2006 gmina Y pozyskała znaczne środki na rozbudowę lokalnej sieci dróg w latach 2007-2010 od Unii Europejskiej. W roku 2007 władzę w gminie objęła pani Iksińska. W kampanii wyborczej w roku 2011 pani Iksińska wskazuje, że w okresie jej urzędowania lokalna sieć dróg uległa znacznej rozbudowie. Czy gmina Y powinna być wdzięczna pani Iksińskiej?

  Dokonując procesów wnioskowania często dysponujemy licznymi i zróżnicowanymi danymi. Istotna jest umiejętność odróżniania zbioru przesłanek wystarczającego do wyciągnięcia określonego wniosku. Przesłankom koniecznym zazwyczaj towarzyszą informacje zbędne. Obszarem szczególnych manipulacji przesłankami jest dyskurs polityczny, w którym  nierzadko nieistotny zestaw „przesłanek” przedstawia się jako kluczowy dla wyciągnięcia ostatecznego wniosku.

PIERWSZE OPINIE NAUCZYCIELI O WARSZTATACH

"Zaproponowane licealistom pilotażowe warsztaty "Porządnego myślenia" są wartościowym dopełnieniem planowych zajęć szkolnych - umiejętności krytycznego myślenia, prawidłowego wnioskowania, precyzyjnego definiowania pojęć pozwolą uczestnikom stać się bardziej świadomymi użytkownikami i twórcami kultury. Szczególnie cenne wydaje się wykorzystanie interesujących poznawczo i celnie dobranych różnorodnych tekstów kultury, których analiza pozwoliła uczniom zastosować zdobytą wiedzę w praktyce".

mgr Sylwia Magiera-Peternek, nauczycielka j. polskiego i wiedzy o kulturze, tutorka, I LO Wrocław.

"Cenna inicjatywa, zasługującą na kontynuację i doskonalenie. Szczególnie docenić trzeba owocne i wyważone łączenie elementów teorii z praktyką społeczną, inspirujące nawiązywanie do codziennego doświadczenia uczestników, jednak bez trywializacji i utraty merytorycznej wartości przekazu.  Oby jak najwięcej uczniów mogło skorzystać z podobnych warsztatów w przyszłości".

dr Łukasz Nysler, adiunkt w Instytucie Filozofii UWr, nauczyciel etyki w LO nr IX

"W ramach projektu realizowanego przez Akademię Młodych Uczonych i Artystów w LO nr IV we Wrocławiu Pan dr Roland Zarzycki poprowadził warsztaty logiczno-filozoficzne w klasie drugiej o profilu matematyczno-informatycznym. Zajęcia były atrakcyjne zarówno tematycznie (wykorzystywanie wiedzy m. in. z zakresu: logiki, retoryki, językowych środków manipulacji), jak i treściowo (elementy wykładu, prezentacja materiałów filmowych, gry logiczne angażujące wszystkich uczestników zajęć). Uczniowie byli zadowoleni również dlatego, że Pan Roland ma łatwość nawiązywania kontaktu z młodzieżą, posługuje się komunikatywnym językiem i potrafi zarazić słuchaczy swoją pasją."

mgr Ryszard Puchalski, nauczyciel j. polskiego w LO nr IV.