NARODZINY DEMOKRACJI. DZIECI DZIECIOM
Hanna Ganzel (Gimnazjum „Ekola” i Przedszkole „Bajlandia”)
Wyjątkowość programu polega na połączeniu dwóch grup pokoleniowych: gimnazjaliści stają się współprowadzącymi warsztaty. Praca nauczyciela koncentruje się na przygotowaniu gimnazjalistów do roli filozoficznego edukatora przedszkolaków a następnie na wspieraniu ich w tej roli podczas warsztatów.....
Jak dobrze, że...
1. Jak dobrze, że jestem
2. Jak dobrze, że jesteście
3. Jesteśmy, więc...
4. Jak dobrze, że każdy jest inny
5. Jak dobrze, że mogliśmy być razem
TYTUŁ |
PROBLEMATYKA |
ĆWICZENIA I ZABAWY |
Jakdobrze,żejestem. |
Problem samoakceptacji i budowania pozytywnej samooceny. |
1. Na dużych kartkach brystolu gimnazjaliści obrysowują sylwetki dzieci i wpisują ich imiona. Następnie wszyscy się przedstawiają. 2. Zabawa w „Zwierciadło”: za zasłoną umieszczamy lustro. Mówimy dzieciom, że wchodząc za zasłonę zobaczą kogoś wyjątkowego – miłego, dobrego, niepowtarzalnego. Umawiamy się, że nikomu nie powiedzą, kogo zobaczyły. Po wyjściu zza zasłony dzieci rysują na swoich sylwetkach portret tego kogoś niepowtarzalnego. 3. W rozmowie z gimnazjalistami (i przy ich pomocy) dzieci nazywają swoje zalety i wpisują je obok swojej sylwetki. 4. Rozmowa: Jakie mamy zalety? Czy to dobrze, że mamy zalety? Czy dobrze się czuję ze świadomością, że mam zalety (jestem dobry, życzliwy, pomocny itp.)? Czy każdy ma takie same zalety? Czy można nie lubić swoich zalet? Czy lepiej się czuję, gdy się lubię? Jak mogę się troszczyć o to, żeby siebie lubić? 5. Zabawa ruchowa: stoimy w kręgu, rytmicznie się poruszamy, prowadzący wybiera jedną zaletę – wtedy jej „właściciele” podskakują i wykrzykują odpowiedni tekst (np. „jesteśmy mądrzy”) – aż do wyczerpania zalet.
|
Jakdobrze,żejesteście. |
Problem akceptacji i pozytywnej oceny innych.
Definiowanie pojęć – pozytywnych cech charakteru. |
1. Rozdajemy dzieciom brystole z ich sylwetkami i portretami. Prosimy, by przypomniały wszystkim, jakie zalety nazwały na poprzednich zajęciach. 2. Rozdajemy dzieciom kolorowe symbole poszczególnych zalet (buźki, słoneczka, sowy itp.), prosimy, by je na swoich sylwetkach nakleiły. Rozmowa: Czy tylko my mamy zalety? W czym jesteśmy do siebie podobni? Czy różnimy się w swoich zaletach (ilościowo/jakościowo)? 3. Dzieci stają się Detektywami Zalet - zastanawiają się nad zaletami swoich kolegów / koleżanek i im także naklejają kolorowe znaczki. 4. Rozmowa: Czy trudno jest widzieć cudze zalety? (Czy swoje łatwiej?) Czy przyjemnie jest znaleźć u innych zalety? Czy miło jest, jak inni znajdą zalety w nas? Co powinniśmy robić, aby zalet w nas i innych było jak najwięcej (np. czy powinniśmy być dla siebie mili, pomagać sobie, nie kłócić się)? 5. Zabawa ruchowa: stoimy w kręgu, rytmicznie się poruszamy, prowadzący wybiera jedną zaletę – wtedy jej „właściciele” podskakują i wykrzykują odpowiedni tekst (np. „jesteśmy mądrzy”) – aż do wyczerpania zalet.
|
Jesteśmy,więc... |
Problem oddziaływania na innych swoim zachowaniem.
Dostrzeganie konsekwencji swoich działań.
Uczenie się empatii oraz szacunku wobec innych. |
1. Rozdanie sylwetek Przypomnienie zalet. Zabawa ruchowa z zaletami (jak wyżej). 2. Rozmowa wstępna: wprowadzenie pojęcia „szacunek.” Do czego zazwyczaj odnosimy słowo szacunek (np. do zabawek, książek, rodziców)? Co oznacza w tych sytuacjach? Co się dzieje, kiedy komuś/czemuś nie okazujemy szacunku? 3. Odgrywanie przez gimnazjalistów scenki, w której rodzeństwo wykonuje coś razem, raz współpracując, raz się kłócąc. 4. Dzieci, po kolejnych fragmentach scenki, naklejają czarne i kolorowe znaczki, symbolizujące (odpowiednio: negatywne i pozytywne)samopoczucie bohaterów scenki. 5. Rozmowa: W których miejscach scenki dzieci siebie szanowały, a w których nie? Jak się czuły wtedy? Jak ludzie okazują sobie szacunek (a jak nie okazują)? Czy można kogoś szanować i ranić? Jak można innych ranić? Czy czasami nie wiemy, że kogoś ranimy? Jak poznać, że kogoś zraniliśmy? Co się dzieje ze mną, kiedy kogoś ranię? 6. Scenki odgrywane przez dzieci, w których „naprawiają” sytuacje z inscenizacji gimnazjalistów. Oderwanie czarnych znaczków. |
Jakdobrze,żekażdyjestinny.
|
Zagadnienie różnorodności ludzi i roli różnic w budowaniu relacji międzyludzkich.
|
1. Zabawa: „witam wszystkich, którzy podobnie jak ja..(lubią lody, mają niebieskie oczy, nie lubią szpinaku itp.).” 2. Rozmowa wstępna: W czym jesteśmy podobni, a w czym inni? Czym możemy się różnić? Kiedy różnice/podobieństwa pomagają, a kiedy przeszkadzają? Czy (i ewentualnie jakie) różnice między nami uniemożliwiają porozumienie i wzajemny szacunek? Co bardziej przeszkadza w porozumieniu – inny wygląd, czy inny język? Jak możemy temu przeciwdziałać? 3. Gimnazjaliści czytają dzieciom bajkę „Smok Josh” (Diana Hsu, Smok Josh, w: Diane Tillman, Diana Hsu : Wychowanie w duchu wartości. Wchodzenie w świat, WSiP, 2004). 4. Rozmowa: Dlaczego Josh nie chciał zaprzyjaźnić się ze słoniem, lwem i królikiem? Czym się kierował? Czy miał rację? Jak postąpiły inne zwierzęta? Jak my powinniśmy postępować? Czy można odrzucać kogoś tylko dlatego, że jest inny? 5. Zabawa – jesteśmy na małej łódce w czasie sztormu – współpracujemy i współdziałamy dla wspólnego dobra, niezależnie od różnic między nami. 6. Zakończenie – gimnazjaliści piszą dzieciom na ich sylwetkach życzenia w różnych językach (Natalie Van Thielen po francusku, Gloria i Kelly po koreańsku, polscy uczniowie po polsku).
|
Jakdobrze,żemogliśmybyćrazem. |
Wartość spotkania gimnazjalistów i przedszkolaków – wzajemnie uczymy się od siebie i dajemy sobie radość. |
- Jak przejść przez bagno? ( dzieci razem z gimnazjalistami robią „bagno” z mąki ziemniaczanej i wody; zauważają, że „bagno” twardnieje, gdy jest uderzane, a jest bardzo miękkie, płynne, gdy dotykamy je łagodnie); - Jak włożyć jajko do butelki? ( dzieci próbują włożyć jajko do zimnej butelki, potem obserwują, jak „wchodzi” ono do butelki gorącej); - Jak zapalić wodę? ( dzieci obserwują eksperyment przeprowadzany przez nauczycielkę i gimnazjalistów)
|