Katarzyna Błoch
Joanna Miernik
filozofia, specjalizacja nauczycielska
rok III (2012)
Sala Innoktosia
(wersja dla gimnazjum - liceum)
Cele:
-Ćwiczenie umiejętności wczuwanie się w sytuację kogoś innego, postawienia się na jego miejscu i spojrzenia z jego perspektywy.
-Pobudzenie wrażliwości społecznej oraz empatii, przełamywanie stereotypowych sposobów myślenia.
-Refleksja nad rolą społeczną: mechanizmami jej powstawania i przeżywania (zależności od stereotypów), granicami, jakie wyznacza człowiekowi
-Refleksja nad strukturą społeczeństwa i szansami życiowymi poszczególnych grup społecznych.
-Ćwiczenie umiejętności zaprezentowania się i wypowiedzenia na forum grupy, udziału dyskusji (w tym argumentacji).
Przebieg gry:
1. Osoba przed drzwiami, wprowadzając uczniów do sali mówi: „Wchodząc tam staniecie się kimś innym.”
2. Uczniowie wchodzą do komnaty Innoktosia przez folie rozwieszone na drzwiach. Za drzwiami stoi druga osoba, która nakleja im naklejki z rolami (szufladkuje je). Oto role, w nawiasie podany jest wiek postaci:
- Lesbijka żyjąca w homoseksualnym związku, z zawodu przedszkolanka, (35 l.)
- Bezrobotny samotny ojciec , dziewczyna zostawiła go z dzieckiem, (23 l.)
- Bezdomny mieszkający na dworcu, bez pracy, (60 l.)
- Szejk (niesamowicie bogaty człowiek), (33 l.)
- Młoda dziewczyna z zamiłowaniem do nowinek kosmetycznych, solarium itp., uczennica szkoły zawodowej, (18 l.)
- Młody chłopak, fan siłowni i firmowych dresów, (20 l.)
- Fan muzyki rockowej z marzeniami o międzynarodowej karierze, pracujący na kasie w Realu, (50 l.)
- Kombatant wojenny, człowiek niepełnosprawny, (77 l.)
- Młody romski chłopak, mieszkaniec w pobliskich slumsów, (15 l.)
- Matka pięciorga dzieci, kobieta opiekująca się domem, (30 l.)
- Artysta malarz , oderwany od rzeczywistości. Jego obrazy cieszą się dużym powodzeniem, (36 l.)
- Rolnik- prosty człowiek zainteresowany jedynie tym, co dzieje się na jego polu i w obejściu, (60)
- „Maminsynek” ,bez dziewczyny, mieszka z mamą, nie pracuje, (30 l.)
- Zakonnica , młoda osoba prosto po nowicjacie, (25 l.)
- Bizneswoman prowadząca swoją firmę we Wrocławiu, bez partnera życiowego czy dzieci, (31 l.)
- Student politechniki, pochodzący z zamożnej rodziny, (23 l.)
3. Następnie uczestnicy wybierają sobie atrybuty, które ich zdaniem pasują do ich roli. Atrybuty to: różowy sweterek, kosmetyki, lakiery do paznokci, książka o tematyce feministycznej, fartuszek, chusteczki higieniczne, czapka, kurtka, czarne okulary, portfel wypchany kasą, biżuteria, adidasy, dres, koszulka z nadrukiem, kostka- gitara, odznaczenie wojenne, laska, żel do włosów, zdjęcie Ronaldinho, pieluchy, zabawki, mokre chusteczki, pędzel, beret, koszulka ubrudzona z farby, łopatka, nasiona, okulary, sweterek, różaniec, krzyżyk, neseser, buty na obcasie plus jakieś inne przedmioty, mogą być przypadkowego pochodzenia.
4. Zadajemy pytania, kto może odpowiedzieć twierdząco stawia krok do przodu. Jeśli przy podanej roli brak jest pewnych danych np.: o rodzinie, partnerze, pracy, uczestnicy o tych kwestiach decydują sami.
Oto pytania:
- Czy możesz założyć rodzinę?
- Czy możesz publicznie okazywać swoje uczucia?
- Czy Twoja rodzina zaakceptuje/ zaakceptowała Twojego partnera?
- Czy bez problemu dostaniesz pracę?
- Czy możesz sobie pozwolić na kredyt?
- Czy cieszysz się powszechnym szacunkiem?
- Czy twój wygląd budzi zaufanie?
- Czy twój wygląd ułatwia ci życie?
- Czy jesteś dumny z tego, kim jesteś?
- Czy możesz wyjeżdżać na wakacje?
- Czy łatwo jest ci znaleźć przyjaciół?
- Czy stać cię na zakup auta z salonu?
- Czy możesz jeść to na co ma ochotę i w każdej ilości?
- Czy masz możliwość rozwijania zainteresowań?
- Czy ludzie cenią to, co robisz?
- Czy możesz zarobić na swoich zainteresowaniach?
- Czy masz możliwość kariery?
- Czy możesz sobie pozwolić na czas wolny?
- Czy dobrze czujesz się w społeczeństwie?
- Czy realizujesz swoje marzenia, czy masz taką możliwość?
Pytania zadawane po grze.:
- Czy gra oddaje rzeczywisty model społeczeństwa?
- Kim jest ten, który wygrywa? Czy to ten, który doszedł w grze najdalej?
- Co oznacza: zajść dalej niż inni?
- Jak wygląda społeczeństwo, jeśli nie tak, jak pokazuje je gra?
- Czy są role społeczne łatwe i trudne?
- Co decyduje o tym, że rola jest łatwa, albo trudna?
- Czym jest rola społeczna? Co w niej występuje, jakie parametry (czyli ważne elementy, które ją określają i to, co w jej ramach można czynić lub nie – np. płeć, orientacja seksualna)? Jaka panuje relacja parametrów między sobą (czyli np. czy wiek i płeć wzmacniają swoje znaczenie w roli społecznej, czy status ekonomiczny i płeć są powiązane)?
- Dlaczego nazywa się rolą, jeśli są to autentyczne przeżycia?
- Czy te role zmieniają się z czasem?
- Czy wybieramy sobie swoje role? Czy łatwo je modyfikować?
- Zmieniamy je, czy są jakieś stałe, czy jest coś stałego?
- Czy jedna osoba może odgrywać wiele ról społecznych?
- Czy zmiana swojej roli społecznej jest możliwa? Jakie czynniki mogą przeszkadzać w zmianie swojej roli społecznej?
- Jaką rolę w postrzeganiu danej roli pełnią stereotypy?
- Dlaczego powstają stereotypy?
- Czy są one krzywdzące? Dlaczego?
- Czego najczęściej one dotyczą, w jaki sposób mogą krzywdzić?
INSTRUKCJA DLA GRACZA:
1.Wejdź do Sali (w której staniesz się kimś innym).
2.Przyjmij rolę z naklejki.
3.Dobierz do swojej roli charakterystyczne dla niej przedmioty (z kosza, kartonu).
4.Wczuj się w rolę.
5.Wysłuchuj pytań prowadzącego i odnoś je do swojej roli.
6.Jeśli możesz odpowiedzieć twierdząco, zrób krok do przodu.
7.Jeśli przy roli brakuje jakiś danych- zadecyduj sam.
8.Obserwuj zachowanie innych graczy.
9.Weź udział w dyskusji i postaraj się dobrze zaprezentować odgrywaną przez siebie rolę.