Jestem z Wrocławia, więc myślę
Autorka i koordynatorka: dr Katarzyna Kuczyńska
Projekt dotyczy rozwoju kompetencji poznawczych i komunikacyjnych uczniów szkół wrocławskich. Adresatem projektu są dzieci ze wszystkich etapów edukacyjnych: od przedszkola do szkoły ponadgimnazjalnej.
Projekt – w wymiarze merytorycznym - zbudowany jest na dwu założeniach:
1) Do głównych cech a zarazem źródeł kultury europejskiej zaliczamy myślenie krytyczne, zwane filozoficznym (w jego skład wchodzą rozmaite umiejętności, np. stawiania pytań problemowych, argumentacji, uzasadniania i wyciągania wniosków, rozpoznawania konsekwencji praktycznych, myślenia całościowego - holistycznego). Rozumienie kultury i cywilizacji współczesnej, mądre z nich korzystanie i twórcze rozwijanie, jest w pełni możliwe dzięki kompetencjom krytycznego myślenia.
2) Współcześnie w edukacji polskiej nie poświęca się wiele miejsca rozwojowi kompetencji myślenia krytycznego. Kultura popularna, przestrzeń publiczna nie tylko nie oferują młodym ludziom przestrzeni rozwoju tego rodzaju, ale nierzadko dostarczają negatywnych wzorców. Zamierzone działania mają zatem na celu rewitalizację racjonalnych sposobów myślenia oraz intersubiektywnych form uzgadniania różnych obrazów świata.
Realizacja:
• regularne warsztaty filozoficzne w kilkunastu placówkach wrocławskich w roku 2013/2014; kontynuacja i rozszerzenie działań w kolejnych latach;
• metodyczne konsekwencje założeń merytorycznych polegają na wykorzystaniu filozoficznego sposobu myślenie do badania współczesnej rzeczywistości kulturowo-społecznej;
• sposoby pracy będą dostosowane do odpowiednich poziomów edukacyjnych: gry i zabawy tematyczne połączone z mini dyskusjami w przedszkolu; holistyczna refleksja nad całością doświadczenie (wraz z treściami wiedzy zdobywanymi w szkole) w szkole podstawowej; praca z produktami współczesnej kultury oraz analiza aktualnych wydarzeń społecznych w gimnazjum oraz szkole średniej (na ostatnim etapie edukacyjnym pojawią się także próby lektury klasycznych i współczesnych myślicieli);
• poszczególne lata realizacji projektu zostaną podporządkowane klasycznym pytaniom filozoficznym:
2012/2013 „Co jest?” (tzw. problematyka ontologiczna, skupiona na zagadnieniach różnego sposobu istnienia zjawisk w świecie – np. w przedszkolu: Czym jest marzenie?; poszukiwania istotnych cech rzeczy etc.)
2013/2014 „Jak poznajemy?” (tzw. problematyka epistemologiczna, skupiona na zagadnieniach dotyczących źródeł wiedzy, prawomocności sądów poznawczych, odróżnieniu metod poznania naukowego od innych form)
2014/2015 „Jak należy żyć?” (tzw. problematyk etyczna, odnosząca się do sposobów porządkowania życia jednostkowego i społecznego; poszukiwania norm moralnych i etycznych – np. Czym jest sprawiedliwość?)
2015/2016 „Co to jest piękno?” (tzw. problematyka estetyczna, czyli refleksja nad wartościami estetycznymi, ich relacji do innych wartości – zwłaszcza etycznych; np. problem ciała ludzkiego jako dzieła sztuki)
2016/2017 „Co czynimy, gdy mówimy?” (tzw. problematyka lingwistyczna, dotycząca relacji między językiem a budowaniem rzeczywistości społecznej i kulturowej, sztuka retoryki, debata jako obywatelska metoda komunikacji).
• Zamierzone efekty: zdobywane kompetencje mają dzieciom i młodzieży służyć do lepszego rozumienia siebie, innych i świata, ale także usamodzielniać ich i kształtować postawę aktywnego zaangażowania w procesy społeczne i kulturotwórcze. Każdy rok projektu na będzie wieńczony akcją „Młodzi na agorze” – debatami tematycznie związanymi z dominującym pytaniem i problematyką w danym roku, które młodzi ludzie poprowadzą dla siebie i innych.
Kadra i współpraca z Uniwersytetem Wrocławskim:
Projekt realizować będą wykształceni nauczyciele filozofii, wspomagani przez praktykantów specjalizacji nauczycielskiej z filozofii Uniwersytetu Wrocławskiego. Współpraca z Instytutem Filozofii UWr. gwarantuje wsparcie merytoryczne i metodyczne dla osób prowadzących warsztaty. Autorka projektu i koordynatorka, dr Katarzyna Kuczyńska, jest wieloletnim nauczycielem na wszystkich etapach edukacyjnych, metodykiem przedmiotów filozoficznych i inicjatorką szeregu innowacji pedagogicznych.