Wyspa kłamstw - scenariusz zajęć

Temat: Wyspa Kłamstw.

Scenariusz lekcji

Weronika Pelec

III rok filozofii, specjalizacja nauczycielska (2011)

 I. Część terenowa:

1)      Wyspa Kłamstw. 5 minut

Wprowadzenie fabularne, wyjaśnienie zasad zabawy. Uczniowie otrzymują pierwszy list od uwięzionej w wieży królewny Kłamliwny, w którym prosi ich o ratunek i obiecuje  w zamian wspaniałą nagrodę – skrzynię ze słodyczami. Wspólnie wyobrażamy sobie, jakie smakołyki mogą być w tym skrzyni.

Treść listu:

Drodzy Przybysze!

Witam Was serdecznie na Wyspie Kłamców i od razu muszę ostrzec, że nie jest ona bezpieczna. Wielki czarnoksiężnik Kłam Zły podstępem zamknął mnie, prawowitą władczynię w najwyższej wieży zamku. Dlatego potrzebuję Waszej pomocy! Jeśli mnie uwolnicie, prześladowani przez Kłama Złego  mieszkańcy wyspy będą Wam dozgonnie wdzięczni, a ja odpłacę się skrzynią pełną najsmakowitszych słodyczy! Aby mnie uwolnić musicie pokonać pełną niebezpieczeństw drogę i wykonać wszystkie polecenia.

Bądźcie odważni i podążajcie za strzałkami!

Królewna Kłamliwna

P.S. Na wyspie nie można ufać nikomu!

 

2)      Zadanie 1: Logik na rozdrożu. 5 minut

Uczniowie spotykają na swojej drodze dwóch strażników – jeden zawsze kłamie, drugi zawsze mówi prawdę. Muszą rozwikłać zagadkę, by przejść dalej. [Zagadkę należy dobrać w zależności od wieku i możliwości dzieci ze zbioru zagadek logicznych Smullyan'a .]

 

 

 

Treść listu:

Moi mili,

Kłam Zły przeciągnął na swoją stronę część mieszkańców wyspy, kusząc ich kosztownościami. Teraz są mu posłuszni i ciągle kłamią! Pozostali jednak na wyspie także ludzie uczciwi, którzy cały czas mówią prawdę. Sęk w tym, że wcale niełatwo rozpoznać, kto mówi prawdę, a kto kłamie, kiedy wszyscy deklarują prawdomówność. Tylko tęga głowa zada pytanie, które zdemaskuje oszustów.

Trafiliście na rozdroże, na którym spotykacie dwóch braci. Jeden mówi zawsze prawdę, drugi zawsze kłamie. Aby dowiedzieć się, w którą stronę iść, musicie zdemaskować kłamcę i zastosować się do wskazówki prawdomównego.

Trzymam za was kciuki,

Kłamliwna

 

3)      Zadanie 2: Gdyby nagle wszyscy ludzie zaczęli kłamać, to... 15 minut

Uczniowie dzielą się na trzyosobowe grupy i muszą wymyślić scenkę w której pokazują, co stanie się, gdy wszyscy ludzie zaczną kłamać.

 

Kochani pomocnicy,

nie wiem, czy zdajecie sobie sprawę z tego, jaką szkodę czyni mojemu królestwu Kłam Zły. Aby z nim walczyć musicie uzmysłowić jak to będzie, kiedy Kłam zachęci wszystkich do przejścia na swoją stronę.  Ciekawa jestem, czy w ogóle jesteście w stanie wyobrazić sobie, co byłoby, gdyby  nagle wszyscy ludzie zaczęli kłamać.

Podzielcie się na trzyosobowe grupy, niech każda z grup opracuje scenkę, w której zademonstruje, co byłoby, gdyby wszyscy ludzie nagle zaczęli kłamać.

Kłamliwna

P.S. Pamiętajcie, skrzynia z pysznymi słodyczami czeka!

 

4)      Zadanie 3:  Krzywdowaga. 15 minut

 

Pomyślmy: czy każde kłamstwo powoduje taką samą szkodę? Być może niektóre kłamstwa wcale nie powodują szkody?

 Zadanie: Naprawienie krzywdowagi, która ważyć będzie, jaką krzywdę powoduje dane kłamstwo.

 

Kochani,

gdy już pokonamy Kłama Złego, to będziemy musieli go sprawiedliwie osądzić. Aby obliczyć sumiennie ile szkody spowodowały jego kłamstwa potrzebujemy krzywdowagi. Oczywiście, Kłam Zły był na tyle przebiegły, że popsuł wszystkie krzywdowagi świata. Waszym zadaniem jest naprawić tę krzywdowagę. Koniecznie zabierzcie ją ze sobą dalej w drogę!

Powodzenia,

Kłamliwna.

 

5)      Zadanie 4: Jak uwolnić Kłamliwnę? 5 minut

Aby otworzyły się drzwi do pokoju z Kłamliwną uczniowie muszą podać 3 powiedzenia, przysłowia lub cytaty o kłamstwie lub prawdzie.

Treść listu:

Moi drodzy,

bardzo cieszę się, że dotarliście tak daleko!

Macie przed sobą magiczne drzwi. Jak zapewne wiecie, wszystkie magiczne drzwi otwierają się po wypowiedzeniu magicznego hasła.

Aby mnie uwolnić, musicie wypowiedzieć trzy magiczne zdania o kłamstwie lub prawdzie.

Kłamliwna

PS. Spróbujcie wypowiedzieć jakieś przysłowia albo sentencje!

 

6)      Oto Kłamliwna! 10 minut

Uczniowie docierają do końca trasy. Okazuje się, że Kłamliwna w ogóle nie istniała zostali okłamani. Nie ma Kłamliwny, nie ma słodyczy.

 

II. Rozmowa:

1)      Zastanawiamy się wspólnie, dlaczego zostaliśmy okłamani, przez kogo, jaki miał w tym cel, jak czujemy się teraz, kiedy kłamstwo się wydało.

2)      Analiza zagadki logicznej – w czym pomaga nam logiczne myślenie?

3)      Przedstawienie scenek: gdyby wszyscy ludzie nagle zaczęli kłamać. Omówienie.

4)      Ważymy kłamstwa – różne rodzaje kłamstw.

      Na krzywdowadze kładziemy kolejno kartki z przykładami różnych kłamstw [dobór kłamstw iw zależności od wieku dzieci]:

  • człowiekowi, który umiera na raka, lekarz nie mówi, że za kilka tygodni umrze,
  • mówimy mamie, że idziemy do szkoły a tak naprawdę idziemy na wagary,
  • spisujemy zadanie domowe,
  • okłamanie dzieci w sprawie Kłamliwny i słodyczy.

 Uczniowie analizują je i przydzielają w skali od 0 do 10 jak bardzo jest szkodliwe.

5)      Uczniowie dyskutują o tym, czy czasami kłamstwo jest moralnie dopuszczalne i w jakich przypadkach. Czy jesteśmy w stanie podać taką sytuacje, w której lepiej jest skłamać, niż powiedzieć prawdę?

Czy zatajenie prawdy jest równoznaczne z kłamstwem?

6)      Analiza sentencji, przysłów z zadania 5 – głosując wybieramy najtrafniejsze.